Koolstof-Sink

Examples of projects with this climate buffer

• Fochteloerveen en randzone
  • More information
  • Broeikasgasmissie in het Fochteloërveen.
  • www.natuurmonumenten.nl/projecten/dutch-crane-resort

  Fochteloerveen en randzone

  

  Herstel Fochteloërveen
  Het Fochteloërveen is een van de belangrijkste resterende hoogveengebieden van Nederland (2600 ha). Hoogveenmossen kunnen heel veel water vasthouden en zo werken als natuurlijke spons. Bovendien kan hoogveen veel koolstofdioxide (CO2) vastleggen. Zo kan CO2 – een broeikasgas- uit de atmosfeer worden onttrokken. Bij verdroging vindt echter versnelde afbraak plaats waardoor de koolstof vrijkomt. Door vernatting stopt dit proces.

  Sinds tientallen jaren zijn in het Fochteloërveen herstelmaatregelen uitgevoerd, gericht op de hydrologie van het gebied. Wijken en sloten zijn gedicht, bosopslag is verwijderd en het gebied is door damwanden en veendijken in compartimenten verdeeld om het regenwater beter vast te houden. Hierdoor konden het hoogveen en de natte heide uitbreiden. Daarnaast zijn er allerlei maatregelen getroffen in de randgebieden. Door een hogere waterstand in voormalige landbouwgebieden, vermindert de ontwatering in de natuurkern en wordt veenoxidatie tegengegaan.

  Het gebied speelt ook een belangrijke rol als waterberging, waarbij veel zoet water kan worden vastgehouden. Enkele deelgebieden zijn opvangbekken bij een groot neerslagoverschot. De totale opvangcapaciteit is 106.000 kubieke meter. Dit betekent minder wateroverlast voor de omgeving.

  Partners
  Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Stichting Het Marius Tonckensfonds, De Schuilinghoeve, waterschap Drents Overijsselse Delta en Noorderzijlvest, provincie Drenthe, gemeente Oost-Stellenwerf.

  Ondanks alle herstelmaatregelen bleek het droogterecord van 2018 toch grote delen van het Fochteloërveen verdroogden. Gewerkt wordt aan nieuwe herstelmaatregelen.

  

  Overige informatie:

  • Peilbesluit Zeven Blokken https://www.noorderzijlvest.nl/ons-werk/peilbesluiten/peilgebied-smilde/
  • Milieueffectrapport Smildegerveen https://www.commissiemer.nl/projectdocumenten/00000128.pdf?documenttitle=3033%20Milieueffectrapport%20MER%20Smildegerveen%20RWE%20Eem.pdf
  • Fochteloerveen Rapport
• Ilperveld / Omhoog met het veen
  • More information
  • www.klimaatbuffers.nl/uploads/climatebuffers/koolstof-sink-klimaatbuffers.31468d.pdf

  Ilperveld / Omhoog met het veen

  

  Het hoofddoel van het onderzoeksproject ‘Omhoog met het Veen’ was een veenvormende veenmosvegetatie te ontwikkelen op voormalige landbouwgrond, om daarmee de ecosysteemfuncties van ‘levende’ venen te herstellen (koolstofvastlegging, biodiversiteit, waterberging). Hernieuwde veengroei kan de eeuwenlange bodemdaling als gevolg van agrarisch gebruik stoppen. De bodem kan zelfs weer omhoog komen, waarbij bovendien broeikasgas uit de atmosfeer vastgelegd wordt. Onderzocht wordt hoe dit herstel op grote schaal kan worden toegepast.

  Het onderzoek naar veengroei op voormalig veenweidegrasland is gestart in het Ilperveld, door het te vernatten en actief in te zetten op nieuwe veenvorming door veenmossen. Uit het onderzoek blijkt dat het inderdaad mogelijk is om op een voormalige landbouwbodem - die veraard is en rijk is aan fosfor - een dichte veenmosvegetatie te ontwikkelen. Deze moslaag functioneert weer als een spons, waarin bijzondere laagveensoorten zich hebben gevestigd, zoals ronde zonnedauw, moerasviooltje, zomprus en blauwe knoop.

  De partners van het project ‘Omhoog in het veen’ zijn: Provincie Noord-Holland, Landschap Noord-Holland, Radboud Universiteit Nijmegen, Onderzoekcentrum B-WARE.

  De resultaten van ‘Omhoog in het veen’ worden al gebruikt voor een volgend project: het Innovatieprogramma Veen. Hiermee proberen agrarische natuurvereniging Water, Land & Dijken en Landschap Noord-Holland de bodemdaling in het veenweidegebied tegen te gaan. Maar nu op veel grotere schaal.

  Maatregelen

  • Oppervlakkig verwijderen van grasvegetatie en bovenste bodemlaag (10-15 cm)
  • Verhoging waterstand tot enkele centimeters onder maaiveld
  • Uitstrooien veenmosstekjes (verzameld op donorlocatie, geklepeld en in een dunne laag opgebracht)
  • Isoleren van boezemwater (regenwaterbuffer) om schoon water te hebben voor aanvoer naar de veenmospercelen
  • Het gebied is door dammen verdeeld in drie compartimenten: watervak (flexibel peil), veenmosvak (vast peil) en hoogwatersloot die in verbinding staat met de boezem om te veel aan water uit te slaan.

  Effecten

  • Van bodemdaling naar bodemstijging
  • Koolstofvastlegging en stoppen van methaanuitstoot
  • Herstel biodiversiteit van veenmosrietland
  • Onderzoek herstel veengroei bij huidige stikstofdepositie
  • Praktijkervaring innovatief en duurzaam beheer in de veenweiden.

  

  Overige informatie:

  • https://www.landschapnoordholland.nl/projecten/omhoog-met-het-veen
  • http://www.innovatieprogrammaveen.nl/
  • https://www.landschapnoordholland.nl/files/2019-01/Eindrapport%20Omhoog%20met%20het%20Veen.pdf
  • https://www.youtube.com/watch?v=2EY70G97JGQ
  • http://edepot.wur.nl/317028
• Peazumerlannen
  • More information
  • Factsheet Levende kust

  Peazumerlannen

  

  

  De Peazemerlannen bestaan uit een zomerpolder, kwelder, dijken en slikken. Na inpoldering van het gehele begroeide gedeelte ontstond na een onverwachte doorbraak van de buitenste zomerkade in 1973 in het buitenste gedeelte een kwelder. De kwelder overstroomde daarna weer met grote regelmaat waarbij slib werd afgezet. Deze groeide mee met de zeespiegel. Het oostelijke deel van de zomerpolder is juist ingeklonken en bestaan in het voorjaar in toenemende mate uit ondiepe plassen, zodat er geen vogels op de grond broeden. De kwelder is jarenlang onbeweid gebleven en is nu zo begroeid dat het gebied ook minder geschikt is als broedgebied voor vogels.

  Klimaatenveloppe
  Er is een projectplan ingediend bij de klimaatenveloppes (ministerie van Economische zaken en klimaat). Het is een pilot om uit te zoeken hoe extra koolstof kan worden vastgehouden, juist door (getijde)dynamiek toe te laten. Bij opslibbing van de kwelder wordt namelijk CO₂ vastgelegd.

  Het plan omvat verkweldering van een deel van de zomerpolder, het terugzetten van een deel van de bestaande kwelder in successie en het optimaliseren van de beleefbaarheid. Met dit project beoogt men specifieke kennis te verzamelen over negatieve (erosie) en positieve (aanslibbing) posten in de koolstofbalans in het gebied en in de bijbehorende kosten. Voor dit project is financiering uit het Waddenfonds aangevraagd.

  Kwelderherstel in beeld
  Door een toegang van de zomerpolder naar de zee te maken, kan de polder weer opslibben en op natuurlijke wijze ophogen. Plan is dat het oostelijke deel van de zomerpolder, ongeveer een kwart van de zomerpolder, wordt opengesteld voor de zee. Hiertoe wordt de zomerkade van dit compartiment doorgraven en wordt een toeleidende geul aangepast. In de rest van de zomerpolder wordt de waterafvoer via klepduikers hersteld. Dit nieuwe kwelderlandschap wordt beter beleefbaar door de aanleg van een laarzenpad met infovoorziening.

  Partners
  Partners: It Fryske Gea, Rijkswaterstaat, provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân, Vogelbescherming, het dorp Paesens, vrijwillige vogeltellers.

  Verwachte effecten

  • Natuurontwikkeling, waterveiligheid en recreatie.
  • Versterken broedgelegenheid weidevogels en wadvogels.
  • Verhogen recreatieve beleving.
  • Kwelderontwikkeling en vastlegging CO₂. Op termijn kan dit gebied 350 ton CO2-eq/jr vastleggen.
  • Veiligheid en versterking van de functie van de achterliggende dijk.
  • Kennisontwikkeling voor vergelijkbare opgaven elders langs de Nederlandse en internationale waddenkust.

  

  Meer informatie:

  • Blue Carbon in Nederlandse kwelders
    https://www.klimaatbuffers.nl/uploads/news/08112018-blue-carbon-in-nederland-9968b7.1a1d71.pdf
  • Factsheet levende kust
    https://www.klimaatbuffers.nl/uploads/climatebuffers/levende-kust-klimaatbuffers.21e4a4.pdf