De Beuningse Uiterwaarden liggen tussen Weurt en Ewijk, ten westen van Nijmegen. In 1989 werd reeds de Ewijkse Plaat aan de westzijde van die Beuningse Uiterwaarden volkomen afgegraven om ruimte te bieden aan de rivier tijdens hoogwater. Vanaf dat moment is de plaat begroeid geraakt met bos en bedekt door een dikke laag zand. Een nieuw klimaatbufferproject beoogde met rivierverruimende maatregelen tot verdere verlaging van MHW te komen.
Proces
Met een financiële bijdrage van het ministerie van Infrastructuur en Milieu kwam in 2011 groen licht voor aanleg van een klimaatbuffer. Aanleg van de klimaatbuffer werd gekoppeld aan de Stroomlijn-opgave van Rijkswaterstaat. Daardoor kon een groot deel van de oude ooiboskern gespaard blijven. In het voorjaar 2015 werd Klimaatbuffer Beuningen door de aannemers overgedragen aan ARK die het stokje vervolgens weer symbolisch doorgaf aan Staatsbosbeheer, provincie Gelderland en gemeente Beuningen.
Provincie Gelderland (in het kader van het programma WaalWeelde) heeft het initiatief verder uitgewerkt en afgerond. De klimaatbuffer is optimaal landschappelijk ingepast. Het accent ligt daarbij op ruimtelijke kwaliteit, natuur en recreatie. De werkzaamheden zijn in 2018 afgerond.
Effecten
Direct na het graven van de klimaatbuffer kreeg de natuur de kans om weer bezit te nemen van de kale grond en het nieuw gegraven water. De eerste bijzondere soorten werden binnen de korste keren gezien. In de loop van het voorjaar zakte het hoge water waardoor kale zandige oevers droogvielen. Pioniers grepen dan ook direct hun kansen: kleine plevieren bouwden er hun nesten en de eerste planten kiemden, pionierplanten als slijkgroen, klein vlooienkruid en goudzuring. Deze pioniersoorten zullen de komende jaren ruimte moeten maken voor soorten die van wat meer begroeiing houden. Het nieuw gegraven water bleek een magneet voor libellen. Vogels als groenpootruiter en lepelaar gebruikten de plas om voedsel te zoeken.
Partners
Ark Natuurontwikkeling. Samen met provincie Gelderland (programma WaalWeelde), Dienst Landelijk Gebied, Gemeente Beuningen, Rijkswaterstaat, Waterschap Rivierenland, Staatsbosbeheer en Bureau Stroming is het planontwerp gemaakt. Verschillende particuliere eigenaren, Staatsbosbeheer, GDF-Suez en Rijkswaterstaat werken samen in het natuurbeheer.
Maatregelen
De oorspronkelijke klimaatbuffer die is gemaakt door Stichting Ark was het begin van een nevengeul. Later werd duidelijk dat de geul er niet kon komen, vanwege negatieve effecten op de waterstand in de Waal. De klimaatbuffer is later groter gemaakt, er is een hoefijzervormige waterpartij gegraven met in het midden een schiereiland met wilgenbegroeiing.
Overige informatie:
- https://www.ark.eu/nieuws/2014/afronding-klimaatbuffer-beuningen
- https://www.ark.eu/nieuws/2015/bijzondere-soorten-beuningen
- https://waalweelde.gelderland.nl/default.aspx
- https://waalweelde.gelderland.nl/shortcuts/search_search.aspx?search=klimaatbuffer
- Kennisinventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Beuningen